درمان تنهایی و گوشهگیری با قرص و دارو، آری یا خیر؟
امروزه دانشمندان و روانشناسان بدنبال یافتن پاسخ این سوال هستند که آیا درمان تنهایی و انزوا با استفاده از قرص و دارو ممکن است یا خیر.
اخیرا با توجه به شرایط کنونی و قوانین قرنطینه به علت شیوع ویروس کرونا در جهان، مسئله انزوا و جامعه گریزی نیز در بین مردم نسبت به پیش بیشتر شده است. اکنون دانشمندان و روانشناسان در حال مطالعه و تحقیق بر روی این موضوع هستند. آنها از خود میپرسند که آیا درمان تنهایی و انزوا با استفاده از قرص و دارو امکان پذیر است؟ با گجت نیوز همراه باشید تا در ادامه این مطلب به بررسی نتایج تحقیقات دانشمندان علم روانشناسی بر روی این موضوع بپردازیم.
شرلی وبستر (Cheryl Webster) پس از نقل مکان به کالیفرنیا از تگزاس تصمیم میگیرد شبی مهمانی در خانهاش برگزار کند تا با افراد جدیدی آشنا و دوست شود. متاسفانه اخیرا ملاقات و مهمانیهای وبستر به علت شیوع ویروس کرونا متوقف شده و ماههاست که او از آشنایان خود خبری ندارد و آنها را ملاقات نکرده است. پس از اینکه او با دوستانش تماس گرفت تا از حال آنها باخبر شود کسی تلفنش را جواب نداد. شرلی تقصیر را گردن خود انداخت و با خود اندیشید که احتمالا او دوست خوبی نیست و کسی تمایلی ندارد تا با او ارتباطی برقرار کند.
شرلی وبستر ۶۵ سال سن دارد و در یک شرکت بازرگانی مشغول به کار است. او نسبت به شغلش بسیار وفادار و مسئولیت پذیر عمل میکند. شرلی مجرد است و فرزندی ندارد با این حال به فرزندان چند عدد از دوستانش جهت ادامه تحصیل کمک کرده است. او معتقد است که هیچ کس باور نمیکند که او چقدر تنهاست و علی رغم ملاقاتهای زیادی که با مشاوران و روانشناسان داشته هنوز هم قلبش از تنهایی به درد میآید.
شرلی در این درد تنها نیست؛ افراد زیادی در سراسر دنیا مانند او از تنهایی رنج میبرند. مدتهاست که دانشمندان به دنبال یافتن پاسخ این سوال هستند که آیا با استفاده از داروهای شیمیایی یا محصولاتی چون اسپریهای بینی میتوان ابن درد و تنهایی را درمان کرد؟ به راستی آیا میشود به تنهایی به چشم یک بیماری و نه یک احساس و موضوعی که در رابطه با هویت انسانها مطرح میشود، نگاه کرد؟
تا کنون هیچ تعریف منطقی و استانداردی برای تنهایی تعریف نشده است؛ تنهایی (Loneliness) نام کتابی است که دکتر جان کاچیوپو (John Cacioppo) متخصص مغز و اعصاب در آن عنوان کرد که تنهایی یک فقدان اجتماعی بوده و تنها به معنای انزوای جسمی نیست؛ چرا که همه ما تجربه آنرا داشتهایم که در اتاقی شلوغ و پر از انسانهای متفاوت همچنان احساس تنهایی کنیم. هر انسانی در طول زندگی خود تنهایی را به طریق متفاوتی تجربه میکند که به طبع شرایط زندگی به انواع این تجارب شکل میدهند، مهاجرت به شهر یا کشوری جدید، مرگ یکی از عزیزان، انتقال به مدرسه یا محل کاری جدید، طلاق والدین و بیماری یا از دست دادن تحرک.
تنهایی مزمن اما کاملا رنگ و بویی متفاوت دارد. افرادی هستند که معمولا انزوا، گوشه گیری و فرار از مردم را ترجیح میدهند. فی باند آلبرتی (Fay Bound Alberti) مورخ فرهنگ نویسنده کتاب بیوگرافی تنهایی (A Biography of Loneliness) در کتاب خود عنوان کرده است که مردم گریزی و تنهایی مزمن ارتباط زیادی با تنها بودن ندارد. این مورد یک احساس کاملا آگاهانه است که به علت بیگانگی از اجتماع بوجود میآید. حس تردیدی که فرد نسبت به جایگاه خود در جهان دارد. تعریف این احساس کار بسیار دشواری بوده و به طبع درمان آن نیز دشوارتر خواهد بود خصوصا که اگر این احساس مدت زمان طولانیتری فرد را درگیر کرده باشد.
تحقیقات محققان در این زمینه بیان میکند که احساس انزوای اجتماعی میتواند سطح ترشح هورمون استرس، کورتیزول را در بدن فرد افزایش دهد و به مراتب خواب را مختل کند، موجب عواقب طولانی مدت سلامتی مانند ابتلا به بیماریهای قلبی شود. در سیری از تحقیقات نیز عنوان شده است که تنهایی حتی از چاقی نیز خطرناکتر است.
در سال ۲۰۱۷ وایک مورتی (Vivek H Murthy) جراح و ژنرال پیشین آمریکایی تنهایی را نوعی اپیدمی تلقی کرد و بعدها این نظریه توسط پروژه Cigna’s 2018 Loneliness Survey که بر اساس پرسش نامههای تنهایی UCLA طراحی شده بود ثابت شد. بر اساس نتایج این تحقیق نیمی از شرکت کنندگان اکثرا در زندگی خود احساس تنهایی کرده و از هر چهار نفر یک نفر احساس میکند که کسی او را درک نمیکند.
به راستی درمان چنین اپیدمی چیست؟ در سالهای اخیر مداخلات اجتماعی مانند گروههای درمانی، اجتماعهای متفاوت و نمیکتهایی که افراد تنها را مجبور به معاشرت با دیگران میکرد از راهکارهایی بوده است که در سراسر اروپا و آمریکا مورد استفاده قرار گرفته شده است. با این حال تنها یک رابطه عاطفی و معنادار میتواند حس تنهایی و درد قلب این افراد را برطرف کند و نه ملاقات با دوستان و آشنایانی که رابطه عمیق و احساسی با فرد مورد نظر برقرار نمیکنند. این امر باعث شد تا توجه روانشناسان به سمت داروهای شیمیایی جلب شود که آیا این گونه داروها و مواد شیمیایی میتوانند به افراد در درمان تنهایی و انزوا و برقرار کردن روابط معنادار کمک کنند؟
ماه می سال ۲۰۱۷ در آزمایشگاه Brain Dynamics Laboratory واقع در دانشگاه شیکاگو، استفانی کاسیوپو (Stephanie Cacioppo) افرادی را برای یک سری آزمایشات بالینی انتخاب کرد و بعد از اتصال الکترود به مغز آنها منتظر جوابی به صورت یک قرص شیمیایی بود. پرگننولون هورمونی است که توسط غده فوق کلیه ترشح میشود تحقیقات نشان میدهند که این هورمون میزان اضطراب را تا مقدار قابل توجهی کاهش میدهد پس این هورمون در درمان تنهایی نیز موثر خواهد بود.
تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد ثابت کرد که درمانهای دارویی کوتاه مدت مانند اکسی توسین همراه با روان درمانی میتواند به چنین افرادی کمک کند. پس از تحقیقات فراوان دانشمندان به این نتیجه رسیدند اگر چه نمیتوان با استفاده از قرص و داروهای شیمیایی تنهایی را درمان کرد اما با استفاده از داروهایی که به درمان اضطراب و افسردگی کمک میکنند میتوان گوشه گیری و جامعه گریزی بسیاری از مردم را درمان کرد. پس از تایید این نتایج، تحقیقات دانشمندان بر روی درمان افسردگی و اضطراب متمرکز شد.
در دسامبر سال ۲۰۱۵ محققان آزمایشات خود را بر روی نسخهای از نورواستروئید گسترش دادند؛ این ماده نورواستروئیدی به طور طبیعی در مغز تشکیل شده و allopregnanolone نام دارد. نتایج تحقیقات آنها ثابت کرد که این ماده بر درمان PTSD، بازسازی سلولهای مغزی و درمان آلزایمر موثر است. دارویی نیز به اسم Zulresso با استفاده از این ماده تولید و به صورت محدودی به فروش رسید. از این دارو برای درمان افسردگی پس از زایمان استفاده میکردند.
رنه هورلمان (Rene Hurlemann) استاد روانپزشکی دانشگاه اولدنبورگ در آلمان آزمایشاتی را بر روی اکسی توسین آغاز کرد. هورمون اکسی توسین (هورمون عشق)، هورمونی است که هنگام نوازش، شیردهی، زایمان و محبت جسمی ترشح میشود. هورلمان تاثیرات این هورمون را بر روی زوجهایی عاشق امتحان کرد و به این نتیجه رسید که اکسی توسین در احساس شادمانی و عشق و در نتیجه در درمان اختلال اضطراب اجتماعی و PTSD موثر است. پس آیا میتوان از این هورمون برای درمان تنهایی نیز استفاده کرد؟
هورلمان و همکارش سیمون شمای تسوری (Simone Shamay-Tsoory) تحقیقاتی تحت عنوان تاثیر اکسی توسین بر تنهایی را بر روی افرادی که تنهایی آنها ناشی از بیماری و اختلال روانی نبود آغاز کردند. آنها افراد تحت درمان را به گروههایی تقسیم کردند که نیمی از آنها از اکسی توسین استفاده کرده بودند و دیگر گروهها از دارونماها سپس این افراد در جلسات مشاوره در رابطه با تنهایی و فعالیتهای اجتماعی شرکت کردند. هورلمان امیدوار بود که استفاده از اسپری بینی اکسی توسین به تسریع عملکرد هورمون بر ذهن این افراد کمک کرده و به نحوه برقراری ارتباط بین مشاوران و افراد بیمار کمک بهینهای کند.
این تیم آزمایشی را تعیین کردند که در آن افراد باید از شادترین لحظات زندگی خود تعریف میکردند. بر اساس نتایج این آزمایش بدن افراد هنگام بیاد آوری خاطرات خوش خود اکسی توسین زیادی ترشح میکند و این درحالی است که سطح ترشح اکسی توسین در افراد تنها حتی هنگام بیاد آوری خاطرات شاد و لحظات خوش کمتر است. نتایج به این معنی است که افراد تنها نسبت به سایر افراد احساست گرم را کمتر تجربه میکنند حتی وقتی که به لحظات خوش خود میاندیشند.
به صورت تخصصی هورلمان و تیم تحقیقات او به این نتیجه رسیدند که تفاوت بین افراد تنها و افراد دیگر در میزان فعالیت دو ناحیه از مغز آنها است. ناحیه amygdala (مرکز ترس) و ناحیه nucleus accumbens (مرکز پاداش). متاسفانه اکنون هنوز نمیتوان پاسخ قطعی در رابطه با دایمی یا یا قابل درمان بودن این آسیب ذهنی داد.
راشل بنجامین (Rachael Benjamin) رواندرمانگر در نیویورک که یک گروه درمانی خاص را برای مقابله با تنهایی هدایت میکند، اظهار داشت که با پزشکی کردن موضوع، حس تنهایی و انزوای بیشتری به این افراد تلقین میشود. او منکر تاثیر داروهای شیمیایی نمیشود اما او معتقد است که اینکار برای درمان تنهایی و انزوا بیهوده است و قرصها نمیتوانند صمیمیت ایجاد کنند.
بنابراین شاید داروهای شیمیایی برای درمان افسردگی و اضطراب کارآمد باشند اما به طبع هنوز دارویی ثبت نشده است که قادر باشد تنهایی را درمان کند. داروهایی مانند اکسی توسین و یا پرگننولون تنها میتوانند عواملی چون افسردگی که در افزایش تنهایی تاثیر دارند را درمان کنند و نه تنهایی و انزوا را.
منبع: گجت نیوز