لوح آسمانی نبرا ، قدیمیترین نقشه کیهانی تاریخ
لوح آسمانی نبرا (Nebra) که به عنوان یکی از مهمترین اکتشافات باستان شناسی قرن بیستم شناخته میشود، نقشهای کهن و جالبتوجه از اجرام آسمانی اطراف زمین است که در ادامه بیشتر با آن آشنا میشویم.
لوح آسمانی نبرا (Nebra sky disk) شیئی باستانی از جنس برنز است که دانشمندان آن را به عنوان قدیمیترین نقشه کیهانی که تاکنون کشفشده، میشناسند. این دیسک شگفتانگیز که مدتی پیش در فهرست حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسید، برای مدتها به عنوان یک شی باستانی جعلی در نظر گرفته میشد، اما پس از تایید واقعی بودن آن توسط کارشناسان و بررسی اطلاعات مهم مربوط به اجرام آسمانی اطراف ما که بر روی آن ثبت شدهاند، توجه زیادی به این لوح جلب شد.
در ادامه بیشتر با این دیسک باستانی آشنا میشویم؛ با کتاب هنر و فناوری همراه باشید.
نگاهی نزدیک به لوح آسمانی نبرا
دیسک آسمانی نبرا لوحی برنزی به وزن 2.2 کیلوگرم و قطر 30 سانتیمتر است که رنگی بین سبز و آبی داشته و نقشهایی طلایی رنگ بر روی آن قرار دارد؛ گفته شده که این نقشها نشان دهنده خورشید، ماه کامل، ستارهها، هلال ماه و مهمتر از همه، خوشه پروین هستند و همچنین، سبک هنری به کار رفته در ساخت لوح با زمان ساختش هماهنگی ندارد.
دیسک آسمانی نبرا
بر اساس اسناد موجود این لوح عجیب در نزدیکیهای منطقه نبرا در آلمان کشف شده و قدمت آن به 1600 سال قبل از میلاد مسیح مربوط میشود؛ تقریبا 200 سال قبل از تاریخی که به قدیمیترین تصویر کشفشده از مصر باستان نسبت داده شده است.
از زمان کشف در سال 1999 تاکنون جنجالهای زیادی در مورد لوح آسمانی نبرا به پا شد و اولین بار محققان آلمانی بودند که اثبات کردند این شی به عنوان یک ساعت ستاره شناسی، برای هماهنگی تقویمهای خورشیدی و قمری استفاده میشده است. با این وجود همچنان سوالها و ابهامات زیادی در این رابطه وجود دارد؛ به عنوان مثال این حقیقت که مردمان عصر برنز توانستهاند تا در گذستههای دور سالهای قمری و خورشیدی را با یکدیگر هماهنگ کنند، اتفاقی شگفتانگیز است و از طرف دیگر، چنین دانشی حدودا یک هزار سال از اطلاعات ستاره شناسی بابلیها جلوتر بوده است.
همانطور که اشاره شد علامتهایی مربوط به خوشه پروین که در صورت فلکی ثور قرار گرفته، بر روی لوح نبرا وجود دارد و علاوه بر اهمیت این مجموعهی ستارهای برای مردمان باستان، پروین یکی از نزدیکترین خوشههای ستارهای به زمین است و دیدن آن با چشم غیرمسلح چندان هم سخت نیست.
تصویری از ماه و خوشه پروین که با نقشهای لوح آسمانی نبرا هماهنگ است.
گفته شده که قرار دادن علامتهای مخصوص به خوشه پروین به همراه خورشید و ماه و اجرام آسمانی دیگر بر روی دیسک نبرا به ستاره شناسان عصر برنز این امکان را میداده که اختلافهای بین تقویمهای قمری و خورشیدی را برطرف کنند؛ از آنجایی که سال قمری تقریبا هر سه سال یکبار، یک ماه از سال خورشیدی کوتاهتر میشود، دانشمندان آن زمان هرگاه که وضعیت اجرام آسمانی اطراف زمین شبیه به نقشهای لوح آسمانی نبرا میشد، متوجه میشدند که چه زمانی باید ماه سیزدهم را به تقویم قمری اضافه شود.
ولفهارد اشلایسر (Wolfhard Schlosser) از دانشگاهی در بوخوم آلمان در این رابطه میگوید که به احتمال قوی افراد زیادی در گذشته از طرز کار این وسیله اطلاع نداشتهاند و هنوز مشخص نیست که مردمان محلی خود به دانش به کار رفته در دیسک نبرا دست یافتهاند و یا این اطلاعات از تمدن دیگری به آنها منتقل شده است.
منبع: گجت نیوز