معرفی جشنواره فیلم کوتاه کلرمون / کوتاهِ خوش قامت!
پشت ویترین صنعت سینمای جهان-1
جشنواره فیلم کوتاه کلرمون-فران که امروزه بزرگترین جشنواره سینمایی فیلم کوتاه در جهان است، از یک هفته فیلم کوتاه کار خود را آغاز کرده است.
خبرگزاری مهر-گروه هنر: اینجا هیچ فرش قرمزی پهن نمیشود و حتی در کوران مراسم میتوان در بهترین هتل شهر به قیمتی معمولی، اتاقی کرایه کرد ولی سالنهای نمایش پر از ازدحام جمعیت است و حتی گه گاه پیدا کردن صندلی برای تماشای یک سانس فیلم هم راحت نیست. این جا، یعنی جشنواره فیلم کوتاه کلرمون- فران، قلب تپنده صنعت فیلم کوتاه و یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی جهان است.
کلرمون- فران شهری صنعتی در مرکز فرانسه است. منطقهای خوش آب هوا که از پاریس 5 ساعت به سمت جنوب و از سواحل دریای مدیترانه 5 ساعت به سمت شمال فاصله دارد؛ یکی از کم تراکمترین و زیباترین نواحی کشور فرانسه که به داشتن طبیعتی وحشی شهره است. بافت غالب شهر را افراد فنی و مهندسانی تشکیل میدهند که به وجود مراکز صنعتی، همچون مقر اصلی کمپانی تایرسازی میشلین در آنجا به خود میبالند و از این رو برگزاری یک رویداد هنری در ابعاد جهانی در این شهر دور از ذهن مینماید.
اما از آن جا که در دنیای هنر، محاسبات منطقی در اغلب اوقات ره به جایی نمیبرد، نام کلرمون- فران نیز نه به عنوان شهری صنعتی به یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی جهان گره خورده است.
در حقیقت جشنواره فیلم کوتاه کلرمون بزرگترین فستیوال فیلم در فرانسه بعد از جشنواره کن و بزرگترین جشنواره سینمایی در جهان است که به فیلمهای کوتاه اختصاص دارد.
هر سال در این جشنواره بیش از 450 فیلم از میان چندین هزار اثر رسیده انتخاب میشود و در چند 10 سالن سینما به نمایش در میآید. کلرمون از لحاظ عددی نیز رکوردهای عجیب و غریبی در اختیار دارد و سال گذشته – 2017 میلادی – و در سیونهمین دوره خود با ثبت حضور 160 هزار تماشاگر و بیش از 4 هزار دست اندرکار صنعت سینما یکی از پرازدحامترین جشنوارههای سطح جهان را رقم زد که با توجه به ماهیت اختصاصی آن برای فیلمهای کوتاه آماری شگفت انگیز است.
اگه میتونی، فیلم کوتاه رو نجات بده!
اما کلرمون برای تثبیت نام خود به عنوان مرجع صنعت فیلم کوتاه راهی دراز پیموده است. نقطه آغاز این جشنواره به نزدیک به 40 سال قبل باز میگردد، یعنی زمانی که گروهی از اعضای حلقه سینمایی دانشگاه کلرمون در سال 1979، رویدادی با عنوان «هفته فیلم کوتاه» را در انجمن سینمای دانشگاه این شهر ترتیب دادند، اما اقبال عمومی از این حرکت خلاقانه فراتر از حد انتظار بود و گروه برگزارکننده این رویداد که پویش خود را «sauve qui peut le court métrage » به معنای «اگه میتونی، فیلم کوتاه رو نجات بده! » مینامید، این مراسم را در سال 80 و 81 میلادی نیز به همین منوال تکرار کرد.
اما این عنوان عجیب از کجا آمد؟ در واقع کمپین «اگه می تونی، فیلم کوتاه رو نجات بده!» ضرورتی بود که در آن دوران توسط این عاشقان حقیقی هنر سینما حس شد زیرا با پایان دهه 70 میلادی سالنهای نمایش کم کم به مجتمعهای سینمایی تغییر کاربری داده بودند و سلیقه تجاری مدیران سینما از نمایش چندین فیلم در یک بسته تصویری به نمایش تنها یک فیلم بلند به همراه تبلیغات حواشی آن گرایش پیدا کرده بود. این دگردیسی همان فشاری بود که حلقه کلرمون را به فکر ایجاد یک مجرای مناسب برای عرضه فیلم کوتاه و شبکهای برای تعامل دست اندرکاران زنجیره تقاضا و عرضه این صنعت انداخت.
با اعتماد به نفس حاصل از استقبال عمومی، حلقه کلرمون در سال 1982 تصمیم گرفت تا این رویداد را گستردهتر کند و این مراسمِ جمع و جور دانشگاهی را به فستیوالی سینمایی بدل کند. در نتیجه با حمایت مدیران شهری و استانی، مرکز فیلم فرانسه، وزارت فرهنگ و هنر و وزارت ورزش و جوانان فرانسه، بخشهای رقابتی به این «هفته فیلم کوتاه» افزوده شد و آثار فیلمسازان فرانسوی در معرض داوری سینماگران حرفهای قرار گرفت.
در آغاز، رقابت تنها میان فیلمهای کوتاه فرانسوی بود و آثار خارجی در بخش ویژهای و در قالب مرور آثار منطقه، کشور، ژانر و یا تمی خاص به نمایش در میآمدند. همچنین تماشاگران میتوانستند از نمایش آثار فیلمسازان برجسته گذشته و حال لذتبرند. جشنواره در آن سالها به شدت به همت نیروهای کار داوطلبانه متکی بود.
با پایان دوره چهارم، محل کوچکی به عنوان مقر اصلی جشنواره در نظر گرفته شد و تیم چهار نفرهای به عنوان هسته اولیه و ثابت این رویداد شروع به کار کرد. از آن زمان به بعد هر ساله تعداد تماشاگران رو به فزونی گذاشت و کمکهای مالی از سوی نهادهای مختلف تضمین شد و افراد بیشتری به عنوان نیروی ثابت یا پاره وقت مشغول به کار شدند. جشنواره کلرمون دیگر داشت بزرگ میشد!
سال 1986 به نیت سازماندهی و کمک به اقتصاد نحیف صنعت فیلم کوتاه و با کمک اتحادیه اروپا، بخش بازار جشنواره کلرمون نیز آغاز به کار کرد تا محلی برای گردهمایی فیلمسازان با سرمایه گذاران، مدیران تلویزیونی و جشنوارهای و افراد تاثیرگذار سینما باشد؛ بازاری که در ابتدا به نیت ساخت پروژهای مشترک اروپایی ایجاد شد و هم اکنون مهمترین مرکز خرید و فروش و عقد قراردادهای تولید آثار کوتاه سینمایی در جهان است و قرار ملاقاتها در آن جا گاه از چندین ماه قبل برنامه ریزی میشوند!
سرانجام دو سال بعد، یعنی در 1988 میلادی و در 10 سالگی بخش ملی، بخش رقابتی جشنواره روی جهان گشوده و عنوان بینالمللی به نام آن اضافه شد. کلرمون از آن سال که نزدیک به 28 هزار نفر از جشنواره بازدید کردند با همتی بی نظیر بر رشد کمی و کیفی خود افزوده است و در 1995 به رکورد 100 هزار بازدیدکننده رسید. آنها دیگر از رویداد هفتگی کلوبِ علاقهمندان فیلم کوتاه به شاخص و استانداردی در صنعت سینما بدل شده بودند.
ادامه دارد…
به کوشش:
Ashkan.Mazidi@Gmail.com